Het onderwerp energiebesparing en -transitie is doorgaans geen kernactiviteit voor de mkb-ondernemer. De aandacht ervoor was altijd beperkt. Dat is echter aan het veranderen. Niet alleen vanwege de wettelijke verplichting, maar ook omdat verduurzaming onderdeel van het bedrijfsmodel kan zijn. Dan staat het opeens veel hoger op de agenda van de ondernemer.
Michel van Lieshout is directeur/projectmanager van Groene Economie Limburg. Hij komt, net als zijn medewerkers, veel in contact met ondernemers. Veel daarvan zijn mkb’ers. Zijn stichting heeft tot doel duurzaam ondernemen te stimuleren. Dat gebeurt met allerlei projecten; energiebesparing is vaak de eerste stap. Een platform als DEB.nl is daarbij één van de instrumenten.
De ervaring van hem en zijn team: informatievoorziening is belangrijk, maar ondernemers stellen nog meer prijs op praktische begeleiding. Zijn stichting biedt die, met energieadviseurs die de taal van het mkb spreken. Een belangrijke steun in de rug vormen positieve ervaringen van andere ondernemers.
Van Lieshout signaleert een kentering. De belangstelling voor het onderwerp energietransitie neemt toe. ‘Vanuit het verleden hebben mkb-ondernemers niet veel met energie’, legt hij uit. ‘Andere onderdelen van de bedrijfsvoering vragen meer om aandacht. Denk aan inkoop, verkoop en personeelsbeleid. Kosten waren ook nooit een echt belangrijke invalshoek.
Energie is slechts vijf tot zeven procent van de bedrijfskosten.’ Dat verleden werkt nog altijd door. Bewustwording is een belangrijke activiteit van Groene Economie Limburg en andere ondernemersorganisaties, waaronder de regionale afdeling van MKB-Nederland. ‘Lang niet alle ondernemers weten dat er zelfs wettelijke verplichtingen zijn tot energiebesparing’. Het blijkt geen kwestie van onwil, maar vooral van onbekendheid.
Met informatiecampagnes, voorlichtingsavonden, cursussen en werkbezoeken bij andere bedrijven komt energietransitie stukje bij beetje op het netvlies te staan. Een volgende stap is het inschakelen van een deskundige die de ondernemer bij de hand neemt om een plan te maken en uit te voeren. Dat gebeurt op basis van een energiescan van de onderneming: wat zijn de bespaarmogelijkheden en hoe kun je die verzilveren?
De toenemende belangstelling is wel te verklaren, zegt Van Lieshout. Het gaat niet meer alleen om plichten en bespaarmogelijkheden. ‘Klanten en opdrachtgevers stellen bij aanbestedingen en offertes steeds vaker eisen aan duurzaamheid. Dan heeft energietransitie dus rechtstreeks invloed op je omzetmogelijkheden en concurrentiepositie. Inspanningen om te verduurzamen geven je een andere positie in de markt. Je kunt er beter nu mee bezig zijn dan er later achter komen dat je concurrenten je stappen voor zijn. Je wilt niet op achterstand komen.’
Het startpunt is niettemin toch vaak energiebesparing. Soms zijn er ‘quick wins’ te behalen door enkel wat aandacht. Het zijn simpele dingen: laat laaddeuren niet de hele dag open staan, verwarm alleen ruimten waar het nodig is en doe lichten uit. Vervolgens komen kleine investeringen in beeld die zichzelf snel terugverdienen. ‘DEB is een mooi instrument om de ondernemer bewust te maken en te helpen. Wij zetten dat graag in’, aldus Van Lieshout.
Ondernemers laten zich graag stimuleren door collega’s. Daarom organiseert Groene Economie Limburg groepsbijeenkomsten – al dan niet branchegewijs – en bedrijfsbezoeken. Van Lieshout: ‘Ondernemers die al wat verder zijn, vertellen hun ervaringen. Ze laten zien dat het loont.’ Veel mkb’ers vinden het toch lastig de eerste stappen te zetten. Daarom is er hulp.
Geen ingewikkelde technische uiteenzettingen, maar simpele uitleg wat je kunt doen, wat het kost en wat het oplevert. Energieadviseurs maken een bedrijfsscan en desgewenst krijgt de ondernemer begeleiding bij de uitvoering. Dat adviseurs uit de regio komen en de plaatselijke cultuur kennen, draagt bij aan het scheppen van een vertrouwensband. De dienstverlening is laagdrempelig. Door subsidie vanuit provincie en gemeenten blijven de kosten beperkt.
Informatie en voorlichting is gratis, een scan blijft beperkt tot enkele honderden euro’s. De mogelijke besparingen zijn vaak een veelvoud daarvan. ‘De adviseurs blijven in contact met de ondernemer’, zegt Van Lieshout. ‘Als er vragen zijn, geven wij zelf het antwoord of zorgen ervoor dat anderen dat doen. Soms zijn dat onderwijsinstellingen, een andere keer de regionale ontwikkelingsmaatschappij LIOF. De ondernemer krijgt in elk geval antwoord.’
Een recente ontwikkeling is de samenwerking tussen ondernemingen op bedrijventerreinen. Dat kan extra voordeel opleveren. Denk bijvoorbeeld aan gezamenlijke inkoop of een coöperatieve investering in zonnepanelen of een windpark. Zo’n constructie maakt het ook mogelijk opgewekte energie onderling uit te wisselen, wat op een andere manier wettelijk niet is toegestaan. Het voordeel: het openbare net wordt zo min mogelijk belast.
Van Lieshout zegt het nog maar eens duidelijk: ‘Meer aandacht voor duurzaamheid en een focus op het verdienmodel van je bedrijf staan elkaar niet in de weg. Het is een vooroordeel dat energietransitie alleen maar een vervelende verplichting is. Het is ook in je eigen belang om ermee aan de slag te gaan. En nog goed voor ons allemaal ook.’
DEB houdt je op de hoogte door actuele informatie, artikelen en nieuwsberichten over energiebesparing.
Energiebesparing kan eenvoudiger en duurzaamheid hoeft niet altijd geld te kosten, zolang je maar de juiste keuzes maakt. Graag helpen wij jou bij die keuzes. Bekijk in één overzicht welke energiebesparende maatregelen jouw bedrijf kan nemen.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang nieuws en kennisartikelen over duurzame energiebesparing.
